Dary bogów (Witold Jabłoński)

źródło okładki

Publikacji na temat mitologii słowiańskiej i wierzeń z nią związanych pojawia się ostatnio na rynku coraz więcej, natomiast wciąż w tytułach takich przewija się informacja o niewielkim zakresie wiedzy i trudnym dostępie do źródeł. Witold Jabłoński w swojej publikacji dokłada własną cegiełkę do tego wąskiego zbioru, czerpiąc z opracowań, do których udało mu się w czasie przygotowań do pisania dotrzeć. 

Dary bogów to propozycja Witolda Jabłońskiego na przegląd najpopularniejszych mitów i wierzeń słowiańskich w formie gawędy przy ognisku. Jest to publikacja w dość przystępny sposób prezentująca historie opowiadające nie tylko o bóstwach słowiańskich, ale i bohaterach oraz dokładająca do tego zaczątek większości kręgów wierzeń, czyli opowieść o stworzeniu świata.

Dary bogów stanowią zbiór opowiadań okraszony pewnym nietypowym dodatkiem, bowiem do każdego tekstu autor pisze własny komentarz wraz z wymienieniem źródeł, w których można uzyskać więcej informacji o wątkach poruszonych w opowieści, a także, co dość zaskakujące, wyszczególnia nawiązania do innych wierzeń i prezentuje np. germańskie odpowiedniki postaci czy motywów użyte poza kręgiem słowiańskim. Ponadto w samym wstępie Jabłoński dość szeroko zarysowuje losy wierzeń słowiańskich na przestrzeni kolejnych epok, w których wiedza na temat pogańskich obrzędów i zwyczajów była na różne sposoby tępiona bądź poddawana zabiegom mającym na celu obniżenie jej wartości poprzez infantylizujące piętnowanie. Poza tym autor podkreśla, jak wiele elementów niegdysiejszej obyczajowości przetrwało do czasów obecnych nawet mimo tępienia ich bądź adaptowania przez przejście na wiarę chrześcijańską.

Opowiadania są napisane poprawnym, lekkim stylem, a i wszystko jest przez autora przedstawione w uporządkowany sposób. Poszczególne teksty faktycznie czyta się jak gawędę, a i w narracji kilkukrotnie przewijają się wstawki świadczące o tym, że twórca stara się utrzymać atmosferę jaka kreuje się wśród przysłuchujących się opowieściom przy ognisku. Opowiadania zachowują pewną chronologię, ponieważ pierwsze z nich obrazuje czytelnikowi słowiańską wersję tworzenia się świata, a wśród kolejnych przewijają się motywy szerzej rozwinięte w poprzedzających tekstach. Warto więc na samym początku przygody z Darami bogów czytać wszystko w kolejności, a ewentualnie po lekturze wrócić do mitów fragmentarycznie.

Dary bogów stanowią ciekawą propozycję dla amatorów słowiańskich wierzeń i może stanowić początek szerszego poszukiwania wiedzy. Nie jest to pozycja szczegółowo opisująca charakterystykę bóstw i związanych z nimi obrzędów czy stanowiąca wyjątkowo obszerne opracowanie historyczne, ale w gruntowny sposób podająca informacje o najpopularniejszych postaciach znanych naszym przodkom pochodzącym z czasów pogańskich. W przypadku czytelników, którzy mają już trochę wiedzy z zakresu mitologii słowiańskiej Dary bogów nie wniosą wiele nowego, ale mogą stanowić ciekawą pozycję rozrywkową dla fanów Swarożyca, Dziewanny czy Chorsa. 

|tyt. oryg. Dary bogów, Witold Jabłoński, wyd. Genius Creations, 364 str., 2019r.|